Hướng dẫn & Kinh nghiệm . January 10, 2025

Dịch vụ vận tải là gì? Thông tin chi tiết về dịch vụ vận tải

Dịch vụ vận tải có vai trò quan trọng trong vận chuyển hàng hoá đối với doanh nghiệp. Chính vì vậy để hoạt động sản xuất của doanh nghiệp được hiệu quả nhất thì chủ doanh nghiệp cũng cần tìm hiểu được dịch vụ vận tải là gì? Có những loại hình nào và

Dịch Vụ Vận Tải Hàng Hóa: Vai Trò Quan Trọng Trong Chuỗi Cung Ứng Hiện Đại

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu hóa và sự phát triển bùng nổ của thương mại điện tử, dịch vụ vận tải hàng hóa đóng vai trò xương sống, huyết mạch kết nối các hoạt động sản xuất, phân phối và tiêu dùng. Đối với mỗi doanh nghiệp, dù hoạt động trong lĩnh vực nào, việc hiểu rõ "dịch vụ vận tải là gì", các loại hình phổ biến và quy trình vận hành hiệu quả là điều kiện tiên quyết để tối ưu hóa chuỗi cung ứng, giảm thiểu chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Bài viết này sẽ đi sâu phân tích về dịch vụ vận tải, các loại hình dịch vụ vận tải hàng hóa phổ biến hiện nay và quy trình vận hành chuẩn mực, cung cấp cái nhìn toàn diện cho các nhà quản lý, chuyên gia logistics và bất kỳ ai quan tâm đến lĩnh vực quan trọng này.

Dịch Vụ Vận Tải Là Gì?

Hiểu một cách đơn giản, vận tải là quá trình di chuyển con người, hàng hóa hoặc thông tin từ một vị trí này đến một vị trí khác bằng cách sử dụng các phương tiện và cơ sở hạ tầng phù hợp. Trong lĩnh vực kinh doanh, "vận tải" thường được dùng để chỉ hoạt động di chuyển hàng hóa.

Vậy, dịch vụ vận tải chính là hoạt động cung cấp giải pháp di chuyển hàng hóa từ điểm xuất phát đến điểm đích theo yêu cầu của khách hàng (người gửi hàng), được thực hiện bởi một bên thứ ba chuyên nghiệp (nhà cung cấp dịch vụ vận tải). Dịch vụ này bao gồm toàn bộ các công đoạn từ tiếp nhận yêu cầu, đóng gói (nếu cần), xếp dỡ, vận chuyển bằng các phương thức khác nhau (đường bộ, đường sắt, đường thủy, đường hàng không, đường ống), cho đến giao hàng tại địa điểm nhận và các dịch vụ gia tăng khác như bảo hiểm, theo dõi hành trình, khai báo hải quan, v.v.

Dịch vụ vận tải không chỉ đơn thuần là di chuyển vật lý hàng hóa. Nó còn bao gồm việc quản lý luồng hàng, thông tin và tài chính liên quan, đảm bảo hàng hóa đến đúng nơi, đúng lúc, với chất lượng và số lượng theo yêu cầu, đồng thời tối ưu hóa chi phí và thời gian. Đây là một cấu phần không thể thiếu trong chuỗi cung ứng (Supply Chain) và logistics của mọi doanh nghiệp.

Vận tải hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng.

Các Loại Hình Dịch Vụ Vận Tải Hàng Hóa Phổ Biến Hiện Nay

Thị trường dịch vụ vận tải hiện nay rất đa dạng, được phân loại dựa trên phạm vi hoạt động, phương thức vận chuyển hoặc loại hình hàng hóa. Việc lựa chọn đúng loại hình dịch vụ vận tải phù hợp là yếu tố then chốt để doanh nghiệp tối ưu hóa hiệu quả và chi phí. Dưới đây là những loại hình dịch vụ vận tải phổ biến:

1. Dịch Vụ Vận Chuyển Quốc Tế

Dịch vụ vận chuyển quốc tế (International Freight Transport) là hoạt động di chuyển hàng hóa giữa các quốc gia khác nhau. Đây là dịch vụ thiết yếu cho các hoạt động xuất nhập khẩu, thương mại quốc tế và chuỗi cung ứng toàn cầu. Vận chuyển quốc tế đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều bên liên quan như người gửi, người nhận, nhà vận chuyển, đại lý hải quan, ngân hàng, v.v.

Các phương thức vận chuyển quốc tế chủ yếu bao gồm:

  • Vận chuyển đường biển: Là phương thức phổ biến nhất cho hàng hóa khối lượng lớn, chi phí thấp, phù hợp với hàng hóa không yêu cầu thời gian gấp. Tuyến đường biển kết nối các cảng biển trên khắp thế giới.
  • Vận chuyển đường hàng không: Phù hợp với hàng hóa có giá trị cao, khối lượng nhỏ, yêu cầu thời gian vận chuyển nhanh chóng như hàng mẫu, hàng điện tử, dược phẩm, v.v. Tuy chi phí cao hơn các phương thức khác, nhưng tốc độ vượt trội là ưu điểm lớn.
  • Vận chuyển đường bộ quốc tế: Thường được sử dụng cho các quốc gia có chung đường biên giới. Phương thức này linh hoạt, có thể vận chuyển từ cửa đến cửa.
  • Vận chuyển đường sắt quốc tế: Phù hợp cho hàng hóa khối lượng lớn, di chuyển giữa các quốc gia có hệ thống đường sắt kết nối.

Ưu điểm của dịch vụ vận chuyển quốc tế chuyên nghiệp là khả năng xử lý các thủ tục phức tạp như hải quan, bảo hiểm, vận đơn, thanh toán quốc tế, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và giảm thiểu rủi ro.

2. Dịch Vụ Vận Tải Nội Địa

Dịch vụ vận tải nội địa (Domestic Freight Transport) là hoạt động vận chuyển hàng hóa trong phạm vi lãnh thổ của một quốc gia. Đây là mắt xích quan trọng trong việc phân phối hàng hóa từ nhà sản xuất đến các trung tâm phân phối, đại lý, cửa hàng bán lẻ hoặc trực tiếp đến tay người tiêu dùng cuối cùng. Vận tải nội địa đóng góp trực tiếp vào sự phát triển kinh tế vùng miền và duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh liên tục của doanh nghiệp.

Các phương thức vận tải nội địa phổ biến tại Việt Nam bao gồm:

  • Vận chuyển đường bộ: Là phương thức linh hoạt và phổ biến nhất, đặc biệt cho khoảng cách ngắn và trung bình. Mạng lưới đường bộ phủ rộng khắp cả nước, cho phép vận chuyển đa dạng loại hàng hóa từ hàng nhỏ lẻ (LTL - Less Than Truckload) đến hàng nguyên xe (FTL - Full Truckload).
  • Vận chuyển đường sắt: Phù hợp với hàng hóa khối lượng lớn, di chuyển trên các tuyến đường trục Bắc - Nam. Có ưu điểm về chi phí và khả năng vận chuyển ổn định.
  • Vận chuyển đường thủy nội địa: Sử dụng mạng lưới sông, kênh, rạch. Phù hợp cho hàng hóa cồng kềnh, khối lượng lớn như vật liệu xây dựng, than đá, nông sản ở các khu vực có hệ thống đường thủy phát triển.
  • Vận chuyển đường hàng không nội địa: Dành cho hàng hóa cần giao gấp giữa các thành phố lớn, có sân bay.

Dịch vụ vận tải nội địa hiệu quả giúp doanh nghiệp rút ngắn thời gian giao hàng, giảm chi phí lưu kho, mở rộng thị trường và nâng cao sự hài lòng của khách hàng.

Vận tải nội địa kết nối các tỉnh thành trong nước.

3. Dịch Vụ Cho Thuê Xe Tải

Dịch vụ cho thuê xe tải là hình thức doanh nghiệp hoặc cá nhân thuê xe tải từ một nhà cung cấp dịch vụ để tự vận chuyển hàng hóa của mình hoặc thuê kèm lái xe và các dịch vụ hỗ trợ khác. Dịch vụ này mang lại sự linh hoạt và là giải pháp tối ưu cho nhiều trường hợp cụ thể.

Ưu điểm của dịch vụ cho thuê xe tải:

  • Linh hoạt theo nhu cầu: Doanh nghiệp có thể thuê xe với tải trọng và loại hình phù hợp với từng loại hàng hóa và khối lượng vận chuyển trong từng thời điểm cụ thể, tránh lãng phí.
  • Tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu: Doanh nghiệp không cần bỏ ra khoản vốn lớn để mua sắm và duy trì đội xe riêng.
  • Giảm gánh nặng quản lý và bảo trì: Nhà cung cấp dịch vụ cho thuê xe chịu trách nhiệm bảo dưỡng, sửa chữa, mua bảo hiểm, đăng kiểm, v.v., giúp doanh nghiệp tập trung vào hoạt động kinh doanh cốt lõi.
  • Ứng phó kịp thời với nhu cầu đột xuất: Khi có nhu cầu vận chuyển tăng cao đột biến, việc thuê xe là giải pháp nhanh chóng để đáp ứng.
  • Vận chuyển đa dạng hàng hóa: Từ hàng gọn nhẹ, hàng tiêu dùng đến hàng cồng kềnh, máy móc thiết bị.
  • Đáp ứng yêu cầu về thời gian: Có thể thuê xe vận chuyển trong các khung giờ đặc biệt hoặc khi cần giao hàng gấp.

Dịch vụ cho thuê xe tải đặc biệt phù hợp với các doanh nghiệp có nhu cầu vận chuyển không đều đặn, các dự án ngắn hạn hoặc các công ty nhỏ và vừa muốn tối ưu hóa chi phí logistics.

4. Dịch Vụ Vận Chuyển Container

Vận chuyển container (Container Shipping) là phương thức vận chuyển hàng hóa bằng cách sử dụng các container tiêu chuẩn hóa. Container cho phép đóng gói và vận chuyển một lượng lớn hàng hóa một cách an toàn, hiệu quả và có thể chuyển đổi dễ dàng giữa các phương thức vận tải khác nhau (liên vận - intermodal transport) như đường biển, đường sắt, đường bộ mà không cần bốc dỡ hàng hóa bên trong.

Lợi ích vượt trội của vận chuyển container:

  • An toàn hàng hóa: Container bảo vệ hàng hóa khỏi tác động của môi trường, hư hỏng, mất cắp hoặc nhiễm bẩn trong suốt quá trình vận chuyển.
  • Hiệu quả xếp dỡ: Sử dụng container giúp cơ giới hóa quy trình xếp dỡ tại cảng và bãi, giảm đáng kể thời gian và chi phí.
  • Tiết kiệm chi phí: Giảm chi phí đóng gói, bảo hiểm (do rủi ro thấp hơn), và các khoản chi phí trung gian khác.
  • Đơn giản hóa thủ tục: Thủ tục kiểm tra và thông quan hàng hóa trong container thường nhanh chóng hơn.
  • Tạo điều kiện cho vận tải đa phương thức: Container là đơn vị chuẩn cho vận tải liên vận, giúp tối ưu hóa hành trình và chi phí vận chuyển.

Dịch vụ vận chuyển container là xương sống của thương mại quốc tế hiện đại, đặc biệt phổ biến trong vận chuyển đường biển và đường sắt, nhưng cũng được sử dụng rộng rãi trong vận tải đường bộ.

Vận chuyển container giúp bảo vệ hàng hóa và tối ưu hóa logistics.

5. Dịch Vụ Khai Báo Hải Quan

Dịch vụ khai báo hải quan (Customs Brokerage Service) là hoạt động thực hiện các thủ tục cần thiết để hàng hóa được phép xuất khẩu ra khỏi hoặc nhập khẩu vào một quốc gia. Đây là một khâu bắt buộc và phức tạp trong vận chuyển quốc tế, đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về luật pháp, quy định hải quan, biểu thuế, mã HS và các chứng từ liên quan.

Quy trình khai báo hải quan bao gồm nhiều bước như chuẩn bị hồ sơ, truyền tờ khai hải quan điện tử, nộp thuế, làm thủ tục kiểm hóa (nếu có), lấy lệnh giao hàng, v.v. Sai sót trong quá trình này có thể dẫn đến chậm trễ, phạt tiền hoặc thậm chí là tịch thu hàng hóa.

Chính vì sự phức tạp và rủi ro, nhiều doanh nghiệp lựa chọn sử dụng dịch vụ khai báo hải quan từ các công ty logistics hoặc đại lý hải quan chuyên nghiệp. Lợi ích khi sử dụng dịch vụ này:

  • Đảm bảo tuân thủ pháp luật: Các chuyên gia hải quan có kiến thức và kinh nghiệm để đảm bảo mọi thủ tục được thực hiện đúng quy định, tránh sai sót.
  • Tiết kiệm thời gian và công sức: Doanh nghiệp không cần tự mình tìm hiểu và thực hiện các thủ tục phức tạp, giảm bớt gánh nặng hành chính.
  • Tăng tốc độ thông quan: Với kinh nghiệm và mối quan hệ tốt, đại lý hải quan có thể giúp quá trình thông quan diễn ra nhanh chóng và suôn sẻ hơn.
  • Giảm thiểu rủi ro: Hạn chế các rủi ro liên quan đến phạt vi phạm, chậm trễ giao hàng do vấn đề hải quan.

Dịch vụ khai báo hải quan là một phần không thể tách rời của dịch vụ vận chuyển quốc tế, đảm bảo luồng hàng hóa được thông suốt qua biên giới.

Quy Trình Vận Tải Hàng Hóa Chuẩn Mực

Mặc dù có sự khác biệt nhất định tùy thuộc vào loại hình dịch vụ và đặc điểm hàng hóa, một quy trình vận tải hàng hóa chuyên nghiệp thường bao gồm các bước cơ bản sau:

Bước 1: Tiếp Nhận Yêu Cầu Vận Chuyển từ Khách Hàng

Đây là bước khởi đầu, nhà cung cấp dịch vụ vận tải tiếp nhận thông tin chi tiết từ khách hàng về nhu cầu vận chuyển. Thông tin này bao gồm:

  • Loại hàng hóa (tên, đặc điểm, yêu cầu đặc biệt như dễ vỡ, hàng nguy hiểm, hàng tươi sống...)
  • Khối lượng và kích thước hàng hóa (số kiện, trọng lượng, thể tích)
  • Điểm xuất phát (địa chỉ nhận hàng)
  • Điểm đích (địa chỉ giao hàng)
  • Thời gian mong muốn nhận và giao hàng
  • Các yêu cầu đặc biệt khác (đóng gói, bốc xếp, bảo hiểm, khai báo hải quan...)

Khách hàng có thể gửi yêu cầu qua nhiều kênh như email, điện thoại, website, ứng dụng di động hoặc trực tiếp tại văn phòng của nhà cung cấp dịch vụ. Dựa trên thông tin ban đầu, nhân viên tư vấn sẽ hỗ trợ khách hàng làm rõ các yêu cầu và thu thập thêm dữ liệu cần thiết.

Bước 2: Khảo Sát, Tư Vấn và Báo Giá Dịch Vụ

Sau khi tiếp nhận yêu cầu, nhà cung cấp dịch vụ sẽ tiến hành khảo sát (nếu cần thiết, đặc biệt với hàng hóa cồng kềnh hoặc dự án vận chuyển phức tạp) và phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí và thời gian vận chuyển. Các yếu tố bao gồm:

  • Loại hình hàng hóa và yêu cầu xử lý đặc biệt.
  • Khoảng cách và tuyến đường vận chuyển.
  • Phương thức vận chuyển phù hợp nhất.
  • Loại phương tiện và tải trọng cần sử dụng.
  • Các dịch vụ gia tăng kèm theo (đóng gói, bảo hiểm, khai báo hải quan...).
  • Thời điểm vận chuyển (có thể ảnh hưởng bởi mùa cao điểm, thời tiết...).

Dựa trên phân tích, nhà cung cấp dịch vụ sẽ tư vấn cho khách hàng giải pháp vận chuyển tối ưu nhất về chi phí, thời gian và độ an toàn. Sau đó, báo giá chi tiết các khoản mục chi phí và lập hợp đồng vận chuyển, trong đó quy định rõ quyền và nghĩa vụ của các bên, thông tin hàng hóa, điểm đi, điểm đến, thời gian giao nhận, cước phí và các điều khoản khác.

Bước 3: Điều Xe/Phương Tiện và Thực Hiện Nhận Hàng

Khi hợp đồng được ký kết, nhà cung cấp dịch vụ sẽ điều động phương tiện vận tải phù hợp (xe tải, container, tàu, máy bay...) đến địa điểm nhận hàng theo thỏa thuận. Tại điểm nhận hàng, nhân viên sẽ phối hợp với người gửi hàng để kiểm tra số lượng, tình trạng hàng hóa và thực hiện các công việc cần thiết như đóng gói, gia cố, xếp hàng lên phương tiện.

Quá trình nhận hàng cần được lập thành biên bản giao nhận (Proof of Delivery - POD) hoặc phiếu xuất kho, ghi rõ thông tin về số lượng, tình trạng hàng hóa, thời gian nhận, chữ ký xác nhận của các bên. Biên bản này là cơ sở pháp lý quan trọng để giải quyết các tranh chấp (nếu có) sau này.

Bước 4: Vận Chuyển Hàng Hóa

Đây là giai đoạn cốt lõi của quy trình, hàng hóa được vận chuyển từ điểm xuất phát đến điểm đích bằng phương tiện đã lựa chọn. Trong suốt quá trình vận chuyển, nhà cung cấp dịch vụ có trách nhiệm đảm bảo an toàn cho hàng hóa, tuân thủ các quy định về giao thông và lộ trình.

Đối với các dịch vụ chuyên nghiệp, khách hàng thường được cung cấp khả năng theo dõi hành trình vận chuyển của hàng hóa thông qua hệ thống định vị GPS, phần mềm quản lý vận tải (TMS - Transportation Management System) hoặc cập nhật thông tin từ nhân viên chăm sóc khách hàng.

Bước 5: Giao Hàng và Hoàn Tất Thủ Tục

Khi hàng hóa đến điểm đích, nhân viên giao hàng sẽ liên hệ với người nhận để thực hiện giao hàng. Quá trình giao hàng bao gồm:

  • Thông báo cho người nhận về thời gian dự kiến giao hàng.
  • Kiểm tra hàng hóa cùng với người nhận về số lượng và tình trạng.
  • Thực hiện bốc dỡ hàng hóa (nếu có trong hợp đồng).
  • Ký xác nhận vào biên bản giao nhận hoặc phiếu giao hàng. Biên bản này xác nhận việc hàng hóa đã được giao thành công, đúng số lượng và tình trạng theo thỏa thuận.

Sau khi hoàn tất việc giao hàng, hai bên sẽ tiến hành thanh toán cước phí vận chuyển theo như hợp đồng đã ký. Nhà cung cấp dịch vụ sẽ cung cấp hóa đơn và các chứng từ thanh toán liên quan. Quy trình vận tải hàng hóa được xem như hoàn thành khi hàng hóa đã được giao thành công và các thủ tục thanh toán đã được thực hiện.

Đối với vận chuyển quốc tế, bước này còn bao gồm việc hoàn tất các thủ tục hải quan tại cảng nhập, thanh toán thuế nhập khẩu (nếu có) và vận chuyển hàng hóa từ cảng/sân bay đến kho của người nhận.

Tối Ưu Hóa Dịch Vụ Vận Tải Hàng Hóa: Vai Trò Của Công Nghệ và Quản Lý Chuyên Nghiệp

Trong môi trường kinh doanh cạnh tranh ngày nay, việc chỉ hiểu "dịch vụ vận tải là gì" là chưa đủ. Doanh nghiệp cần tìm kiếm các giải pháp vận tải không chỉ đáng tin cậy mà còn hiệu quả và tối ưu về chi phí. Đây là lúc vai trò của công nghệ và quản lý vận tải chuyên nghiệp trở nên quan trọng.

  • Ứng dụng công nghệ: Các hệ thống quản lý vận tải (TMS), phần mềm quản lý kho hàng (WMS - Warehouse Management System), hệ thống định vị GPS, và các nền tảng kết nối logistics (như Gobox) giúp tự động hóa quy trình, tối ưu hóa lộ trình, theo dõi hành trình hàng hóa theo thời gian thực, quản lý chi phí và nâng cao hiệu quả hoạt động.
  • Quản lý chuyên nghiệp: Lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ vận tải uy tín, có kinh nghiệm, đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp và quy trình làm việc bài bản là yếu tố quyết định đến chất lượng dịch vụ. Một nhà cung cấp tốt sẽ không chỉ vận chuyển hàng hóa mà còn là đối tác tư vấn, giúp doanh nghiệp giải quyết các bài toán logistics phức tạp.
  • Tích hợp chuỗi cung ứng: Dịch vụ vận tải không hoạt động độc lập mà là một phần của chuỗi cung ứng tổng thể. Việc tích hợp thông tin và quy trình giữa vận tải, kho bãi, sản xuất và bán hàng giúp tạo ra một luồng hàng hóa thông suốt và hiệu quả.

Gobox và Dịch Vụ Vận Tải Chuyên Nghiệp

Như đã đề cập, việc lựa chọn một đối tác vận tải đáng tin cậy là cực kỳ quan trọng. Gobox tự hào là đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải hàng hóa chuyên nghiệp, uy tín với nhiều năm kinh nghiệm trên thị trường. Chúng tôi cung cấp đa dạng các loại hình dịch vụ vận tải, từ vận chuyển nội địa đến quốc tế, cho thuê xe tải và các giải pháp logistics toàn diện, đáp ứng mọi nhu cầu của doanh nghiệp và cá nhân.

Với phương châm "Khách hàng là trung tâm", Gobox cam kết mang đến dịch vụ chất lượng cao nhất:

  • Đảm bảo tiến độ: Cam kết thời gian giao hàng chính xác, giúp doanh nghiệp chủ động trong kế hoạch sản xuất và kinh doanh.
  • An toàn hàng hóa: Áp dụng quy trình đóng gói, xếp dỡ và vận chuyển chuẩn mực, cùng với chính sách bồi thường rõ ràng khi có rủi ro về hư hỏng, mất mát.
  • Chi phí cạnh tranh: Cung cấp mức giá hợp lý, minh bạch và tối ưu cho khách hàng dựa trên nhu cầu cụ thể.
  • Phục vụ 24/7: Luôn sẵn sàng tiếp nhận yêu cầu và phục vụ giao nhận hàng hóa mọi lúc, mọi nơi.
  • Đội ngũ chuyên nghiệp: Nhân viên tư vấn tận tình, giàu kinh nghiệm, sẵn sàng hỗ trợ khách hàng miễn phí từ khâu tư vấn đến xử lý các vấn đề phát sinh.
  • Quy trình minh bạch: Áp dụng quy trình vận tải rõ ràng, chuyên nghiệp, giúp khách hàng dễ dàng theo dõi và kiểm soát.

Kết Luận

Dịch vụ vận tải hàng hóa là một cấu phần không thể thiếu và ngày càng quan trọng trong hoạt động kinh doanh hiện đại. Việc hiểu rõ "dịch vụ vận tải là gì", các loại hình phổ biến và quy trình vận hành hiệu quả không chỉ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí logistics mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Lựa chọn một đơn vị cung cấp dịch vụ vận tải uy tín, chuyên nghiệp và ứng dụng công nghệ tiên tiến như Gobox sẽ là chìa khóa để doanh nghiệp xây dựng chuỗi cung ứng vững mạnh, đảm bảo hàng hóa được luân chuyển thông suốt, an toàn và hiệu quả.

Xem thêm: Tìm hiểu quy định về giao nhận hàng hoá nhập khẩu

Hãy liên hệ với Gobox ngay hôm nay để được tư vấn và trải nghiệm dịch vụ vận tải chất lượng hàng đầu!

Cùng nhà bán hàng Việt Nam chinh phục thị trường TMĐT tỷ đô.