

Hướng dẫn & Kinh nghiệm . January 10, 2025
Đơn hàng bị chuyển hoàn gây ảnh hưởng không nhỏ tới doanh nghiệp, trong một số trường hợp còn khiến hàng hóa bị hư hỏng. Vậy nguyên nhân và cách xử lý đơn hàng chuyển hoàn thế nào? Cùng Gobox tìm hiểu qua bài viết sau. Chuyển hoàn là gì? Chuyển hoàn
Trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, việc tối ưu hóa quy trình vận hành là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của mỗi doanh nghiệp. Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn nhất mà các nhà bán hàng trực tuyến và đơn vị vận chuyển thường xuyên đối mặt chính là tình trạng đơn hàng bị chuyển hoàn. Đây không chỉ là vấn đề gây thất thoát chi phí, ảnh hưởng đến doanh thu mà còn tiềm ẩn nguy cơ hư hỏng hàng hóa và làm giảm uy tín thương hiệu.
Bài viết này, với góc nhìn chuyên sâu từ lĩnh vực logistics, thương mại điện tử, vận hành kho hàng và giao hàng chuyển phát nhanh, sẽ phân tích cặn kẽ các nguyên nhân dẫn đến đơn hàng chuyển hoàn, đồng thời đề xuất các giải pháp xử lý và chiến lược phòng ngừa hiệu quả. Mục tiêu là giúp doanh nghiệp không chỉ hiểu rõ bản chất vấn đề mà còn có thể chủ động kiểm soát và giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực từ đơn hàng chuyển hoàn.
Chuyển hoàn hàng (hay còn gọi là hoàn đơn) là thuật ngữ chỉ quá trình hàng hóa được đơn vị vận chuyển trả ngược lại cho người gửi (chủ shop/doanh nghiệp) sau khi không thể giao thành công đến tay người nhận (người mua). Quá trình này xảy ra sau khi đơn vị vận chuyển đã thực hiện các nỗ lực giao hàng nhưng không thành công vì nhiều lý do khác nhau.
Khi đơn hàng bị chuyển hoàn, đơn vị vận chuyển sẽ liên hệ với người gửi theo thông tin đã được cung cấp trên đơn hàng để tiến hành thủ tục trả lại hàng. Quy trình này cần được thực hiện theo đúng quy định và chính sách của từng đơn vị vận chuyển, bao gồm việc xác nhận thông tin, thống nhất phương thức và thời gian hoàn trả.
Đơn hàng chuyển hoàn tạo ra gánh nặng đáng kể cho toàn bộ chuỗi cung ứng, từ người bán, đơn vị vận chuyển cho đến chính khách hàng:
Nhìn chung, chuyển hoàn đơn hàng là một "điểm nghẽn" trong chuỗi cung ứng thương mại điện tử, đòi hỏi sự chú ý và giải pháp đồng bộ từ tất cả các bên liên quan.
[Image: Đơn hàng chuyển hoàn - Ảnh minh họa quy trình trả hàng về kho]
Để có thể xây dựng chiến lược giảm thiểu hiệu quả, việc phân tích sâu các nguyên nhân gốc rễ là điều cần thiết. Dưới đây là những lý do phổ biến nhất khiến đơn hàng không thể giao thành công đến tay người nhận và bị hoàn trả:
Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất và thường do sai sót trong quá trình người mua cung cấp thông tin hoặc người bán nhập liệu.
Ngay cả khi thông tin liên lạc đúng, việc không thể kết nối với người nhận sau một vài lần thử cũng dẫn đến việc đơn hàng bị lưu kho và cuối cùng là chuyển hoàn.
Nguyên nhân này thường xảy ra khi thời gian giao hàng không phù hợp với lịch trình của người nhận.
[Image: Người nhận vắng nhà - Ảnh minh họa nhân viên giao hàng đứng trước cửa nhà đóng kín]
Đôi khi, người mua yêu cầu hẹn lại thời gian giao hàng do vướng bận. Tuy nhiên, nếu việc hẹn lại diễn ra nhiều lần hoặc người mua lại tiếp tục vắng mặt vào thời điểm hẹn mới, đơn hàng cũng sẽ bị hoàn.
Đây là nguyên nhân trực tiếp từ phía người mua, xuất phát từ nhiều lý do khác nhau liên quan đến sản phẩm hoặc dịch vụ giao hàng.
Mặc dù ít phổ biến hơn, nhưng sai sót từ phía đơn vị vận chuyển hoặc chính người gửi cũng có thể dẫn đến chuyển hoàn.
Việc xác định chính xác nguyên nhân của từng đơn hàng chuyển hoàn là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong việc tìm ra giải pháp xử lý và phòng ngừa hiệu quả.
[Image: Thông tin người nhận sai - Ảnh minh họa nhãn vận đơn bị sai thông tin]
Khi đơn hàng bị chuyển hoàn, quy trình xử lý sẽ được tiến hành giữa đơn vị vận chuyển và người gửi. Tùy thuộc vào chính sách của từng đơn vị và thỏa thuận ban đầu về chi phí vận chuyển, cách xử lý và chi phí phát sinh có thể khác nhau.
Đây là điều khiến các doanh nghiệp đau đầu nhất khi đối mặt với đơn hàng chuyển hoàn. Chi phí này thường do người gửi chịu, trừ khi có thỏa thuận khác hoặc lỗi rõ ràng từ phía đơn vị vận chuyển.
Việc hiểu rõ chính sách chi phí chuyển hoàn của đơn vị vận chuyển là cực kỳ quan trọng khi lựa chọn đối tác giao hàng.
Sau khi nhận được hàng hoàn, người gửi cần có quy trình xử lý bài bản:
Việc xử lý đơn hàng chuyển hoàn chỉ là giải quyết phần ngọn của vấn đề. Chiến lược quan trọng nhất là chủ động phòng ngừa và giảm thiểu tỷ lệ này ngay từ đầu. Dưới đây là các biện pháp toàn diện mà doanh nghiệp bán hàng trực tuyến và đơn vị vận chuyển có thể áp dụng:
Sai sót thông tin là nguyên nhân hàng đầu. Do đó, việc đảm bảo tính chính xác của dữ liệu đơn hàng là tối quan trọng.
Việc đảm bảo hàng hóa được đóng gói an toàn và đúng với yêu cầu của khách hàng giúp giảm thiểu nguyên nhân từ chối nhận hàng do sản phẩm bị hư hỏng hoặc sai khác.
[Image: Đóng gói hàng hóa cẩn thận - Ảnh minh họa nhân viên đang đóng gói sản phẩm vào hộp carton có chèn xốp]
Thời gian giao hàng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định nhận hàng của người mua.
Sự tương tác giữa nhân viên giao hàng và người nhận đóng vai trò quan trọng.
Với những đơn hàng có giá trị lớn, việc yêu cầu khách hàng đặt cọc một phần giá trị đơn hàng có thể giúp giảm thiểu đáng kể rủi ro bị boom hàng hoặc từ chối nhận hàng không lý do. Việc đặt cọc chứng tỏ thiện chí và cam kết nhận hàng từ phía người mua.
[Image: Khách hàng đặt cọc đơn hàng - Ảnh minh họa giao dịch đặt cọc]
Trong bối cảnh khối lượng đơn hàng lớn, việc quản lý thủ công dễ dẫn đến sai sót và tỷ lệ hoàn hàng cao. Áp dụng công nghệ và các giải pháp logistics chuyên nghiệp là hướng đi hiệu quả.
Hệ thống quản lý đơn hàng (OMS): Sử dụng OMS để tập trung thông tin đơn hàng từ nhiều kênh bán hàng, tự động hóa quy trình xử lý và theo dõi trạng thái giao hàng.
Hệ thống quản lý kho hàng (WMS): Áp dụng WMS để quản lý tồn kho chính xác, tối ưu hóa quy trình lấy hàng (picking) và đóng gói, giảm thiểu sai sót trong khâu chuẩn bị hàng.
Dịch vụ Fulfillment (Hoàn tất đơn hàng): Đây là giải pháp tối ưu cho các doanh nghiệp e-commerce. Sử dụng dịch vụ Fulfillment của các đơn vị chuyên nghiệp như Gobox giúp doanh nghiệp ủy thác toàn bộ quy trình từ quản lý kho, lấy hàng, đóng gói, xử lý đơn hàng đến vận chuyển và xử lý hàng hoàn.
Lợi ích của Fulfillment trong việc giảm hoàn đơn:
Sử dụng dịch vụ Fulfillment giúp doanh nghiệp tập trung vào hoạt động kinh doanh cốt lõi (marketing, bán hàng) trong khi các công đoạn logistics phức tạp được xử lý bởi chuyên gia, góp phần đáng kể vào việc giảm tỷ lệ đơn hàng chuyển hoàn.
[Tham khảo: Cách gửi hàng qua bưu điện đơn giản và nhanh chóng] - Mặc dù bài viết này không trực tiếp về chuyển hoàn, nhưng việc hiểu rõ quy trình gửi hàng (dù là qua bưu điện) cũng giúp người bán kiểm soát tốt hơn các bước đầu tiên trong chuỗi cung ứng.
Thường xuyên phân tích dữ liệu về các đơn hàng bị chuyển hoàn: nguyên nhân phổ biến nhất, khu vực địa lý nào có tỷ lệ hoàn cao, sản phẩm nào dễ bị hoàn, ... Từ đó, doanh nghiệp có thể đưa ra các điều chỉnh chiến lược phù hợp (ví dụ: tăng cường xác nhận đơn hàng ở khu vực có tỷ lệ hoàn cao, cải thiện mô tả sản phẩm dễ bị từ chối nhận).
Thiết lập và truyền thông rõ ràng các chính sách liên quan đến giao hàng, nhận hàng, trả hàng và hoàn tiền. Điều này giúp khách hàng hiểu rõ quyền và trách nhiệm của mình, giảm thiểu các hiểu lầm dẫn đến việc từ chối nhận hàng.
Đơn hàng chuyển hoàn là một thách thức không thể tránh khỏi trong lĩnh vực thương mại điện tử, nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và giảm thiểu. Bằng cách hiểu rõ nguyên nhân gốc rễ, áp dụng các biện pháp phòng ngừa toàn diện từ cải thiện dữ liệu đơn hàng, tối ưu hóa quy trình đóng gói, lựa chọn đối tác vận chuyển uy tín, cho đến việc tận dụng công nghệ và dịch vụ Fulfillment chuyên nghiệp, các doanh nghiệp có thể giảm đáng kể gánh nặng từ đơn hàng chuyển hoàn.
Việc đầu tư vào quy trình vận hành chặt chẽ và dịch vụ khách hàng tốt không chỉ giúp giảm thiểu chi phí và rủi ro từ đơn hàng hoàn mà còn nâng cao sự hài lòng của khách hàng, từ đó củng cố uy tín thương hiệu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững trong môi trường kinh doanh trực tuyến đầy cạnh tranh. Hãy chủ động kiểm soát vấn đề này để tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh của bạn.


